بستری برای ساخت برنامههای کامپیوتری غیرمتمرکز بدون خطر توقف یا دستکاری، تراکنشهای فوق سریع و ارزان، رقیب اتریوم، شبکهای با هزاران بلاک چین و ارز دیجیتالی که در رتبههای بالای بازار قرار گرفته است و سرمایهگذاران زیادی منتظر جهش نجومی آن هستند؛ همه این عناوین مربوط به پولکادات (Polkadot) هستند.
پولکادات نسل جدید پروتکلهای بلاک چین است. این پروژه سعی دارد شبکهای واحد از بلاک چینهای هدفمند و یکپارچه ایجاد کرده و از این طریق بر مشکلات مقیاسپذیری (کندی و پرهزینهبودن تراکنشها) و تعاملپذیری در فضای ارزهای دیجیتال غلبه کند. بهبیان سادهتر، اگر بلاک چینهای مختلف را راهحلی برای مشکلات دنیای واقعی بدانیم، میتوان شبکه پولکادات را راهحلی برای مشکلات خود بلاک چینها دانست.
اگرچه بهگفته تیم توسعهدهنده، پولکادات رویای «چاقوی سوئیسی بودن» یا رویای «یک بلاک چین برای همه امور» را در سر نمیپروراند، اما شبکهای از بلاک چینهای هماهنگ را در اختیار کاربران قرار میدهد که بهراحتی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
اگر هنوز متوجه ارزش بالقوه چنین پلتفرمی نشدهاید، کافی است آیندهای نهچندان دور را تصور کنید. فرض کنید طوفان سهمگینی به راه افتاده و در این بین به خودروی شما آسیب شدیدی وارد شده است. یک اوراکل (انتقالدهنده پیام به بلاک چین) که مخصوص آبوهوا است، وقوع طوفان را تأیید و در بلاک چین خود ثبت میکند. سپس یک پلتفرم دیگر با کمک سنسورها و دستگاههای مختلف، میزان آسیب واردشده به خودروی شما را محاسبه و در بلاک چین خود ثبت میکند. هر دو بلاک چین با ارسال تراکنشی به بلاک چین شرکت بیمه شما، شرایط را گزارش میکنند و بلاک چین بیمه، بر اساس قرارداد هوشمند خود، معادل خسارت را به حساب شما انتقال میدهد. تمام این فرایند کاملاً هوشمند و بدون نیاز به واسطهها و بازرسان انجام میشود. ارتباط میان این بلاک چینها، نیازمند وجود شبکه پولکادات است.
ارز دیجیتال شبکه پولکادات، «دات (DOT)» نام دارد که کاربرد اصلی آن پرداخت هزینههای شبکه و همچنین تصمیمگیری برای آینده شبکه است. در حقیقت، هر فرد با داشتن دات میتواند یک حق رأی را برای آینده این شبکه به دست بیاورد. مانند بیت کوین، اتر و سایر ارزهای دیجیتال، سرمایهگذاری روی ارز دات، در حقیقت سرمایهگذاری روی آینده شبکه است و قیمت این ارز دیجیتال هم با عرضه و تقاضا و امیدواریها نسبت به آینده شبکه پولکادات بالا و پایین خواهد شد. در زمان نگارش این مقاله، دات از نظر ارزش بازار در میان ده ارز برتر بازار حضور دارد.
با اینکه دات ارز دیجیتال اصلی شبکه پولکادات است، هرکس که بخواهد میتواند روی این شبکه برای خود یک بلاک چین و یک ارز دیجیتال کاملاً مجزا ایجاد کند و از مدل امنیت اشتراکی شبکه پولکادات بهرهمند شود.
طبق گفته تیم توسعهدهنده پولکادات، این پروژه قصد دارد با گردآوری بهترین ویژگیها از بلاک چینهای چندمنظوره، راه را برای ظهور برنامههای غیرمتمرکز با کاربردهای واقعی هموار کرده و دسترسی به خدمات غیرمتمرکز را برای همه کاربران تسهیل کند.
برخلاف بیت کوین و صدها ارز دیجیتال دیگر، عرضه پولکادات مبتنی بر استخراج (ماینینگ) نیست و واحدهای آن با روش منحصربهفردی توزیع میشوند که بسیار شبیه اثبات سهام است.
مقاله حاضر با مطالعه کامل وایت پیپر (مقاله معرفی اصلی)، لایت پیپر (مقاله معرفی ساده) و دانشنامه تخصصی شبکه پولکادات گردآوری شده است. امیدواریم با مطالعه این مقاله، تمامی نکات لازم را درباره شبکه پولکادات و نحوه عملکرد آن، تاریخچه شکلگیری این پلتفرم، نقشه راه، تیم توسعهدهنده و همچنین ارز دیجیتال DOT بیاموزید.
پولکادات؛ کلیدی برای حل مشکلات بلاک چین
معلوم نیست که ما مصرفکننده فناوری هستیم، یا مصرفشونده آن! گویی اینترنت به حیاطخلوت غولهای فناوری اطلاعات تبدیل شده و مصرفکنندگان، کمترین سهم را از آن دارند. ما هرروزه با فناوریهایی در تماس هستیم که تعداد انگشتشماری از شرکتهای بزرگ آنها را عرضه میکنند؛ گوگل، آمازون، فیسبوک و دیگران؛ شرکتهایی که منافع آنها غالباً با منافع مصرفکنندگانشان در تضاد است. ما برای استفاده از نرمافزارها و اپلیکیشنهای این شرکتها، ناچار به پذیرش شرایط و مقرراتی هستیم که اغلب آنها را نخوانده تأیید میکنیم. این قوانین و شرایط، به شرکتها اجازه میدهند که کنترل دادههایی را که تولید میکنیم در اختیار بگیرند.
این دادهها در مقیاس کلان، تصویر واضحی از زندگی شخصی ما به دست میدهند و از این جهت بسیار ارزشمند هستند. جالب اینجاست که ما این اطلاعات را به رایگان در اختیار شرکتها میگذاریم چون چاره دیگری نداریم. تنها انتخاب ممکن در این جهان متمرکز، اعتماد است؛ اعتماد به اینکه اطلاعات ما گم نمیشوند، دزدیده نمیشوند و مورد سوءاستفاده قرار نمیگیرند.
همه اینها در حالی است که پیشرفتهای اخیر در حوزه فناوریهای منبعباز و غیرمتمرکز مانند بلاک چین و ارزهای دیجیتال، به ما نشان داده است که میتوانیم سیستمهایی بسازیم که حاکمیت شخصی بر داراییها را نسبت به حاکمیت متمرکز در اولویت قرار دهند. بهگونهای که با استفاده از این سیستمهای جدید، دیگر نیازی به اعتماد به اشخاص و سازمانهای واسطه نخواهیم داشت. اما این فناوری هنوز در ابتدای راه خود است و چالشهای بسیاری برای پذیرش عمومی آن وجود دارد.
اگر بلاک چین بیت کوین و انشعابهای آن (نظیر بیت کوین کش ، لایت کوین و بیت کوین اس وی) را نسل اول بلاک چین و بلاک چینهای ارائهدهنده قرارداد هوشمند نظیر اتریوم را نسل دوم بلاک چین تصور کنیم، آنگاه پولکادات در کنار پروژههایی همچون کازمز (Cosmos) و کاردانو، پیشتازان نسل سوم بلاک چین به شمار میآیند.
هدف بلاک چینهای نسل یک در ذخیره و انتقال امن ارزش، بهصورت غیرمتمرکز و همتابههمتا خلاصه میشود. پس از آن بلاک چینهای نسل دوم با هدف رفع مشکلات دنیای واقعی (همچون امور مالی غیرمتمرکز، اینترنت اشیا، رهگیری کالاها، مدیریت اسناد و مدارک، مدیریت سامانههای حمل ونقل، مدیریت هویتهای دیجیتال، ثبت مالکیت مادی و معنوی، ذخیرهسازی غیرمتمرکز و پردازش ابری غیرمتمرکز) پا به عرصه گذاشتند. با این حال محدودیتهای موجود در طراحی این سیستمها مانع از مقبولیت گسترده آنها در میان کاربران شده است. هدف پولکادات رفع محدودیتها و چالشهای فعلی بلاک چین است.
حقیقت این است که هیچ بلاک چینی بهتنهایی نمیتواند همه اهداف و کاربردها را بهشیوه صحیح و امن محقق کند. برای مثال، آینده بلاک چین اتریوم ۲.۰ را تصور کنید. فرض را بر آن میگیریم که در آینده این پلتفرم میزبان میلیاردها قرارداد هوشمند خواهد بود که هرکدام برای اپلیکیشنی با کاربرد مجزا طراحی شدهاند. کاملاً واضح است که حتی با افزایش سرعت تراکنشها (طبق برنامهریزی اتریوم ۲.۰) نیز این پلتفرم در مقابل حجم چشمگیر اطلاعات و تراکنشهای دنیای غیرمتمرکز آینده پاسخگو نخواهد بود. حالا میتوانیم هدف از ایجاد شبکه پولکادات را بهتر درک کنیم؛ پروژهای که تلاش میکند تا همه بلاک چینهای مختلف را زیر یک سقف گردآورده و بهترین پلتفرم را برای پروژههای غیرمتمرکز مهیا کند.
هدف نهایی پولکادات تبدیلشدن به اینترنتِ بلاک چینها است؛ بلاک چینهایی که میخواهند بهطور یکپارچه با یکدیگر ارتباط داشته باشند.
پولکادات امکان ارسال هر نوع دادهای را میان هر نوع بلاک چینی فراهم ساخته است، با این امید که استفادههای گوناگون از بلاک چین را در دنیای واقعی ممکن سازد.
مزیتهای پولکادات نسبت به سایر بلاک چینها
همانطور که پیشتر گفتیم، بلاک چینهای نسل اول و دوم علیرغم تمام پیشرفتها و نوآوریهای خود، ضعفهایی هم داشتند. بهعنوان مثال، سرعت پایین تراکنشها، افزایش غیرمنطقی کارمزدها در بازههای زمانی خاص، هاردفورکهای (بهروزرسانیهای اساسی) پیدرپی، مدیریت وابسته به اشخاص و در نهایت، نبود قابلیت تبدیل مستقیم ارزهای دیجیتال به یکدیگر (بهدلیل انزوای بلاک چینها نسبت به هم) از جمله مهمترین نقاط ضعف بلاک چینهای کنونی محسوب میشوند.
این در حالی است که طراحی منحصربهفرد پولکادات، مزایای قابلتوجهی را نسبت به شبکههای سنتی موجود به ارمغان آورده و این شبکه را نسبت به سایر پلتفرمهای بلاک چینی متمایز میکند:
مقیاسپذیری
قابلیت ارتقای شبکه بدون انجام هاردفورک
مدیریت شفاف و غیرمتمرکز
تعاملپذیری و ارتباط میانزنجیرهای
مقیاسپذیری (Scalablity)
آیا بحث و جدلهایی را که در سال ۲۰۱۷ حول مسأله مقیاسپذیری شبکه بیت کوین انجام شد و در نهایت به ایجاد بیت کوین کش و شبکه لایتنینگ (که هر دو هنوز هم منتقدان خود را دارند) انجامید به یاد دارید؟ به یاد دارید که درپی استقبال کاربران از بازار دیفای (DeFi) اتریوم، کارمزدهای این شبکه به شکلی نجومی افزایش یافته بود؟ همه این مسائل ناشی از مشکلات مقیاسپذیری است که بلاک چینهای نسل اول و دوم با آن دستوپنجه نرم میکنند.
مقیاسپذیری به توانایی بزرگشدن و افزایش ظرفیت یک سیستم در هنگام افزایش پردازشها گفته میشود.
به بیان خیلی ساده، بلاک چینها برای پردازش حجم عظیم تراکنشهای دنیای غیرمتمرکز پیشرو، با محدودیتهایی مواجه هستند. توان عملیاتی محدود و سازوکار اجماع پیچیده و زمانبر در بلاک چینهای ابتدایی، موجب تأخیر در انجام تراکنشها شده و در صورت شلوغی شبکه کارمزدها را بهشدت افزایش میدهند.
برخی از مشکلات مقیاسپذیری ناشی از این واقعیت هستند که در اکثر بلاک چینها، نودهای اعتبارسنج مجبورند تراکنشها را یکبهیک بررسی و تأیید کنند. این موضوع موجب میشود که شبکههای بلاک چین، همواره با گلوگاههای پرترافیک مواجه شوند. اما توسعهدهندگان پولکادات با رویکردی جدید این مسأله را حل کردهاند.
شبکه پولکادات از روشی به نام «شاردینگ ناهمگون» (Heterogeneous Sharding) استفاده میکند. به این معنی که چندین بلاک چین مستقل به نام «پاراچین» (Parachain) را از طریق یک شبکه واحد به یکدیگر متصل کرده و به آنها این امکان را میدهد که تراکنشها را بهصورت موازی پردازش کنند و در بستری امن با یکدیگر تبادل داده داشته باشند.
بهلطف مدل شاردینگ ناهمگون پولکادات، هر زنجیره در شبکه برای کاربرد خاص خود بهینهسازی میشود. این مدل در مقایسه با مدل «یک پروتکل برای همه کاربردها» که اتریوم و سایر پلتفرمهای قرارداد هوشمند از آن استفاده میکنند، بهمراتب مقیاسپذیری بیشتری دارد. زنجیرههای بیشتر و تخصصیتر، بهمعنای فرصت بیشتر برای نوآوری است.
بر اساس آخرین سنجشهای صورتگرفته روی شبکه پولکادات، سرعت ثبت تراکنشها بدون استفاده از پاراچینها ۱,۰۰۰ تراکنش بر ثانیه و با استفاده از حداکثر توان عملیاتی پاراچینها میتواند به حدود ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ تراکنش بر ثانیه هم برسد.
قابلیت ارتقای شبکه بدون انجام هاردفورک
امروزه همه ما به استفاده از برنامهها، بازیها و مرورگرهایی عادت کردهایم که بهصورت خودکار و منظم بهروزرسانی میشوند. توسعهدهندگان باگهای نرمافزاری را کشف کرده و پیش از آنکه باعث مشکل شوند، آنها را برطرف میکنند. همچنین با پیشرفت فناوری و کشف راهکارهای بهتر، قابلیتهای جدید در قالب بهروزرسانیها به برنامهها افزوده میشوند.
بلاک چینها نیز مانند همه نرمافزارها، بهمنظور کارکرد صحیح نیازمند بهروزرسانی هستند. با این حال، بهروزرسانی بلاک چین بسیار سختتر و پیچیدهتر از بهروزرسانی اپلیکیشنها، بازیها و مرورگرهاست. بلاک چینهای معمولی برای انجام بهروزرسانی نیازمند انشعاب (فورککردن) شبکه هستند، به این معنی که زنجیرهای جدید با قوانینی جدید تشکیل داده و کاربران را به استفاده از این زنجیره ترغیب میکنند. این درحالی است که برنامهریزی و اجرای یک فورک ماهها زمان میبرد و از همه مهمتر اینکه انجام هاردفورکهای پیدرپی در شبکه باعث چند دستگی جامعه کاربران و توسعهدهندگان شبکه خواهد شد.
شبکه پولکادات با تحول این فرایند، این امکان را فراهم کرده است که بلاک چینها بدون نیاز به فورک کردن زنجیره، خود را بهروزرسانی کنند. این بهروزرسانیهای بدون فورک، از طریق سیستم حاکمیتیِ درون زنجیرهای (روی بلاک چین) و شفافِ پولکادات انجام میشوند. پولکادات با بهرهگیری از این قابلیت، به پروژههای گوناگون این امکان را میدهد تا بهسرعت با تغییرات فناوری سازگار شده و همیشه بهروز و چابک باقی بمانند. این قابلیت همچنین خطرات ناشی از هاردفورکهای چالشبرانگیز شبکه را (که مانعی جدی برای ورود بسیاری از سازمانها به این حوزه است) بهطرز چشمگیری کاهش میدهد.
مدیریت شفاف و غیرمتمرکز
بلاک چینهای اولیه از هیچ سازوکار رسمی حاکمیتی برخوردار نیستند. سهامداران و ذینفعان این پروژهها هیچگاه قادر به پیشنهاددادن یا وتوکردن تغییرات پروتکل نبودهاند، مگر کسانی که از حمایت افراد صاحب نفوذ پروژهها برخوردار بودند. اما ساختار پولکادات متفاوت است. این شبکه را دارندگان ارز دیجیتال دات به روشی شفاف و منصفانه مدیریت میشود.
تمامی صاحبان ارز دیجیتال دات (DOT) میتوانند پیشنهادات مدنظر خود را برای تغییر پروتکل ارائه داده و به پیشنهادات موجود رأی دهند. آنها همچنین میتوانند در انتخاب اعضای شورای حاکمیت که نماینده تمامی ذینفعان شبکه هستند، مشارکت کنند. در ادامه این مقاله درباره سازوکارهای حاکمیتی پولکادات توضیحات بیشتری ارائه خواهیم داد.
تعاملپذیری و ارتباط میانزنجیرهای
بلاک چینهای اولیه همچون باغهای محصوری هستند که به دور خود دیوار کشیده و هیچ تعاملی با سایر شبکهها ندارند. اما به همان میزان که تعداد بلاک چینهای با کاربرد خاص افزایش مییابد، نیاز به ارتباطات میانزنجیرهای و تعاملپذیری بلاک چینها نیز افزایش مییابد. قابلیت تعاملپذیری و پیامرسانی میانزنجیرهای پولکادات، امکان برقراری ارتباط، مبادله ارزش و به اشتراک گذاشتن عملکردها را برای بلاک چینهای فعال در شبکه ممکن ساخته و از نوآوریهای بیشتر در این ساختار استقبال میکند.
بهلطف قابلیت پلهای بلاک چینی پولکادات، پاراچینهای پولکادات همچنین میتوانند با پروتکلهای محبوب اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi) و داراییهای دیجیتال موجود بر روی شبکههای خارجی مانند بیت کوین و اتریوم هم تعامل داشته باشند.
تیم پولکادات
«بنیاد وب۳» (Web3 Foundation) وظیفه توسعه و حمایت پولکادات را برعهده دارد. بنیاد وب۳ بهمنظور پرورش و پیشبرد فناوریها و اپلیکیشنها در زمینه پروتکلهای اینترنتی غیرمتمرکز ایجاد شده است. این بنیاد مخصوصاً بر روی فناوریهایی تمرکز دارد که با بهرهگیری از روشهای رمزنگاری پیشرفته، به تمرکززدایی و پایداری اکوسیستم نسل سوم وب کمک میکنند.
این بنیاد برای تحقق اهداف خود در زمینه تمرکززدایی از اینترنت، با محققانی از شرکتهای اینریا پاریس (Inria Paris) و ETH Zurich، توسعهدهندگان شرکت پریتی تکنالجیز (Parity Technologies)، و شرکای سرمایهگذار خود در حوزه ارزهای دیجیتال نظیر پلی چین کپیتال (Polychain Capital) همکاری میکند.
بهطور کلی میتوان محورهای اصلی فعالیت بنیاد وب۳ را در موارد زیر خلاصه کرد:
فناوریهای نوآورانه در زمینه بلاک چین، پروتکلهای پیامرسانی رمزنگاریشده
زیرساختهای شبکهسازی همتابههمتا (مانند libp2p و devp2p)
بنیاد وب۳ مأموریت ساخت پولکادات را به شرکت پریتی تکنالجیز و ایدهپردازان و بنیانگذاران اصلی آن واگذار کرده است.
دکتر گوین وود (Gavin Wood)، پیتر چابن (Peter Czaban) و رابرت هابرمایر (Robert Habermeier) سه تن از ایدهپردازان و بنیانگذاران اصلی پولکادات هستند.
گوین وود (Gavin Wood)
دکتر گوین وود مخترع برخی از مؤلفههای اصلی دنیای بلاک چین همچون زبان سالیدیتی (Solidity)، زبان برنامهنویسی اتریوم، الگوریتم اجماع اثبات اقتدار (Proof-of-Authority) و پروتکل ویسپر (Whisper) است. او اکنون در شرکت پریتی، بهعنوان مدیر نوآوری در بخش پولکادات فعالیت میکند. گوین وود اولین کسی بود که (در سال ۲۰۱۴) از رویای اینترنت غیرمتمرکز یعنی وب۳ سخن به میان آورد و بهطور همزمان مدیریت بنیاد وب۳ را برعهده دارد.
او همچنین از همبنیانگذاران اتریوم است که یلوپیپر (مقاله فنی و برنامهنویسی) اتریوم را نوشت. اختلافات او با ویتالیک بوترین، ایدهپرداز اصلی اتریوم، بر سر آینده این شبکه موجب شد که تیم را ترک کند و به سراغ پولکادات برود. از همین جهت، میتوان گفت که پولکادات رقیب سرسخت اتریوم است.
پیتر چابن (Peter Czaban)
پیتر چابن مدیر فناوری بنیاد وب۳ است. او تحصیلات کارشناسی ارشد خود را در زمینه یادگیری ماشین (Machine Learning) در دانشگاه آکسفورد به پایان رساند. او در حوزههای گوناگونی همچون صنایع دفاعی، اقتصاد، تحلیل داده، شبکههای توزیعشده، مدلهای کمّی قیمتگذاری، یادگیری ماشین و توسعه تجارت مشغول به کار بوده است.
رابرت هابرمایر (Robert Habermeier)
رابرت هابرمایر از اعضای پیشین بنیاد تیل فلوشیپ (Thiel Fellowship) و همبنیانگذار پولکادات است. او با سابقهای طولانی در حوزه بلاک چین، سیستمهای توزیعشده و رمزنگاری به جمع اعضای این پروژه پیوست. او از اعضای قدیمی جامعه برنامهنویسان راست (Rust) است که سالها بر استفاده از ویژگیهای زبانهای برنامهنویسی برای ایجاد راهکارهای موازی و کارآمد تمرکز کرده بود.
کیف پولهای پولکادات
پولکادات بسیار نوپا و جدید است و هنوز شبکهای نسبتاً ناپایدار دارد. با این حال، برخلاف سایر پروژههای نوپا، برای ذخیره پولکادات تعداد کیف پولها بسیار زیاد است. وبسایت رسمی پولکادات کیف پولهای زیر را برای ذخیره این ارز دیجیتال پیشنهاد کرده است:
نام کیف پول
وضعیت فعالیت
تیم توسعهدهنده
توضیحات
Parity Signer
فعال
Parity
اندروید و IOS
Polkadot-JS
فعال
Parity
تحت وب
Polkadot{.js}
فعال
Parity
افزونه مرورگر
Polkawallet
فعال
Polkawallet
اندروید و IOS
Math Wallet
فعال
Math Wallet
اندروید ، IOS و افزونه مرورگر
Trust Wallet
فعال
Trust Wallet
اندروید و IOS
ImToken
فعال
ImToken
اندروید و IOS
Ownbit
فعال
Ownbit
اندروید و IOS
AirGap
فعال
AirGap
اندروید ، IOS و دسکتاپ
SafePal
فعال
SafePal
اندروید ، IOS و کیف پول سختافزاری
Kusama Ledger App
فعال
Zondax
کیف پول سختافزاری
Atomic Wallet
فعال
Atomic Wallet
اندروید ، IOS و دسکتاپ
Dether
فعال
Dether
اندروید و IOS
Cobo Wallet
فعال
Cobo
اندروید و IOS
Swipe
فعال
Swipe
اندروید و IOS
Guarda
فعال
Guarda
اندروید ، IOS ، دسکتاپ و افزونه مرورگر
Mixin
فعال
Mixin
اندروید و IOS
Fearless Wallet
فعال
Soramitsu
اندروید و IOS
Polkadot{.js} (EthWorks)
در حال توسعه
EthWorks
افزونه مرورگر
MetaMask
در حال توسعه
MetaMask
اندروید ، IOS و افزونه مرورگر
Speckle
در حال توسعه
Speckle
افزونه مرورگر
KodaDot
در حال توسعه
Geefu
تحت وب
Subwallet
در حال توسعه
yxf
دسکتاپ
Spatium
در حال توسعه
Spatium
اندروید و IOS
TokenPocket
در حال توسعه
TokenPocket
اندروید و IOS
توجه داشته باشید که فهرست بالا صرفاً به معرفی کیف پولهای پولکادات اختصاص دارد و رسانه ارزدیجیتال هیچ توصیهای مبنی بر استفاده از این کیف پولها نخواهد داشت. بنابراین در صورت نیاز به ذخیره ارز دیجیتال دات، حتماً درباره امنیت کیف پول خود تحقیق کنید. از میان کیف پولهای معرفیشده در جدول بالا، کیف پولهای Signer ،Polkadot-JS و Polkadot{.js} را شرکت پریتی ساخته است و هر سه مورد تأیید توسعهدهندگان پولکادات هستند.
پولکادات چگونه کار میکند؟
برای استفاده از پولکادات، نیازی به دانستن جزئیات عملکرد این شبکه نیست، همانطور که امروزه اغلب افراد بدون اطلاعات دقیق از نحوه کار بلاک چین، از بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال استفاده میکنند. اما اگر قصد سرمایهگذاری روی این این شبکه را دارید، کسب اطلاعات کلی درباره نحوه کار این شبکه، خالی از لطف نیست. در این بخش بهطور خلاصه نحوه کار شبکه پولکادات و اجزای مختلف آن را توضیح دادهایم، اما برای اطلاعات کاملتر از چگونگی کارکرد شبکه پولکادات، میتوانید به مقاله تکمیلی ما در این خصوص مراجعه کنید.
همانطور که پیشتر گفتیم، هدف از ایجاد شبکه پولکادات رفع مشکلات مقیاسپذیری، تعاملپذیری و مدیریت بلاک چینها است. به همین خاطر، شبکه پولکادات بهگونهای طراحی شده است که از یک سو امکان فعالیت موازی بلاک چینهای گوناگون را فراهم کند و از سوی دیگر با استفاده از مدل امنیت اشتراکی، تمامی آنها را در یک شبکه واحد گرد هم آورد. همچنین برخلاف بلاک چینهای سنتی که بهصورت مجزا از یکدیگر کار میکنند، تمامی زنجیرههای شبکه پولکادات با یکدیگر در ارتباط بوده و قادر به ارسال و دریافت هر نوع پیامی به یکدیگر هستند.
زنجیرههای موجود در شبکه پولکادات
با مقدمهای که گفته شد، اکنون میتوانیم اجزای شبکه پولکادات و نحوه همکاری آنها را توضیح دهیم. این پلتفرم از چند زنجیره تخصصی تشکیل شده است که هریک وظایف و کاربردهای خاص خود را دارند:
ریلِیچین (Relay Chain): زنجیره ریلِیچین، قلب شبکه پولکادات و عنصر هماهنگکننده تمامی اجزای شبکه است. هریک از بلاک چینهای مستقل شبکه پولکادات، با اتصال به ریلِیچین و اشتراکگذاری بلاکهای خود در این زنجیره، از مدل امنیت اشتراکی پلتفرم پولکادات بهرهمند میشوند. نودهای اعتبارسنج شبکه پولکادات با سهامگذاری توکنهای دات بر روی ریلِیچین، مسئولیت اعتبارسنجی و تأیید بلاکهای ارسالی از تمام بلاک چینهای شبکه را بر عهده میگیرند. همچنین همه تصمیمگیریهای حاکمیتی شبکه، با مشارکت صاحبان توکنهای دات در همهپرسیهای برگزارشده در ریلِیچین انجام میگیرد.
پاراچینها (Parachains): پاراچینها بلاک چینهای مستقلی هستند که هریک دارای کاربردها، ویژگیها و قوانین خاص خود بوده و با استفاده از زیرساخت خاص شبکه پولکادات که «سابستریت» (Substrate) نام دارد ساخته میشوند. واژه پاراچین برگرفته از عبارت «Parallelized chains» بهمعنای زنجیرههای موازی است. بنابراین تراکنشهای شبکه، بهصورت موازی روی پاراچینها اجرا شده و در بازههای زمانی مشخصی روی ریلِیچین ثبت میشوند. هریک از این بازههای زمانی مشخص یک اسلات (Slot) نامیده میشود و هر پاراچین اسلات مخصوص به خود را روی ریلِیچین در اختیار دارد. تراکنشهای انجامشده در هر پاراچین، توسط نودهای رابط (Collators) پردازش شده و در بلاکها ثبت میشوند. علاوه بر این، هر پاراچین میتواند با ارسال و دریافت تراکنش از دیگر پاراچینها، با آنها در ارتباط باشد.
پاراتریدها (Parathreads): پاراتریدها (یا زنجیرههای موازی)، ساختارهای داده جایگزینی برای پاراچینها هستند. این زنجیرهها از منظر فنی شباهت بسیاری به پاراچینها دارند، اما نحوه اتصال آنها به شبکه و مدل اقتصادیشان اندکی با پاراچینها تفاوت دارد. صاحبان کسبوکارها یا برنامههای غیرمتمرکز گوناگون، میتوانند بهجای اجاره یک اسلات اختصاصی پاراچین و اتصال همیشگی به ریلِیچین، با مبلغی بسیار کمتر یک پاراترید را در اختیار گرفته و تنها در مواقع موردنیاز به ریلِی چین متصل شوند. مدل اقتصادی پاراتریدها اصطلاحاً «پرداخت بر اساس استفاده» نامیده میشود. به این معنی که پاراتریدهای گوناگون در صورت نیاز به ثبت بلاک روی ریلِیچین، با شرکت در یک مزایده عمومی اسلات بعدی شبکه را در اختیار گرفته و بلاک خود را به ریلِیچین ارسال میکنند.
پلها (Bridges): پلهای شبکه پولکادات، نوع خاصی از پاراچینها هستند که بهمنظور برقراری ارتباط میان بلاک چینهای متفاوت، با قوانین اقتصادی و زیرساختهای فنی متفاوت مورداستفاده قرار میگیرند. این پلها با ساختار غیرمتمرکز و بدون نیاز به اعتماد خود، امکان ارسال و دریافت تراکنش از سایر بلاک چینهای سنتی نظیر بیت کوین و اتریوم را فراهم میکنند. با بهرهگیری از فناوری پلهای بلاک چین، مشکل ایزولهبودن بلاک چینها برطرف شده و تعاملپذیری میان شبکههای بلاک چینی گوناگون محقق میشود.
در تصویر زیر میتوانید ارتباط زنجیرههای گوناگون پولکادات با یکدیگر را مشاهده کنید:
مشارکتکنندگان در شبکه پولکادات
علاوه بر تنوع زنجیرهها، یکی دیگر از عوامل مقیاسپذیری پولکادات، تنوع نودهای (مشارکتکنندگان) شبکه است. بهطور کلی تمام وظایف مربوط به اعتبارسنجی تراکنشها و تولید بلاکها در شبکه پولکادات، بین چهار گروه از اشخاص تقسیم شده است. در ادامه با وظایف و اختیارات هریک از این نودها آشنا خواهیم شد:
نودهای اعتبارسنج (Validators): اعتبارسنجها مسئول حفظ امنیت ریلِیچین هستند. هریک از دارندگان توکنهای دات، میتوانند با سهامگذاری توکنهای خود، تبدیل به یک نود اعتبارسنج شده و وظیفه ساخت بلاکهای ریلِیچین را برعهده بگیرند. نودهای اعتبارسنج بلاکهای پیشنهادی از سوی پاراچینها را دریافت کرده و با اعتبارسنجی این بلاکها، آنها را در ریلِیچین ثبت میکنند. این نودها در صورت عملکرد صحیح، پاداش ساخت بلاک (شامل کارمزد تراکنشها) را دریافت خواهند کرد.
نودهای رابط (Collators): نودهای رابط هر پاراچین تراکنشهای کاربران پاراچین را جمعآوری و اجرا میکنند، سپس این تراکنشها را در یک بلاک کاندید گردآوری کرده و آن را همراه با اثبات انتقال حالت، به نودهای اعتبارسنج مربوط به پاراچین خود ارائه میدهند. اختیارات نودهای رابط هر پاراچین، درست مشابه اختیاراتی است که در بلاک چینهای مبتنی بر اثبات کار به ماینرها داده میشود.
نودهای گزیننده (Naminators): ممکن است افرادی مایل به مشارکت در امنیت ریلِیچین و کسب درآمد از شبکه پولکادات باشند، اما توانایی یا حوصله راهاندازی یک فولنود تماموقت (سیستمی که همیشه روشن باشد) را نداشته باشند. این افراد میتوانند یک نود گزیننده راهاندازی کنند تا با گزینش اعتبارسنجهای قابلاعتماد، در امنیت شبکه سهیم شده و درآمد کسب کنند. هر گزیننده به نسبت مبلغی که در شبکه سهامگذاری کرده، حق رأی خواهد داشت. در صورتی که هریک از این اعتبارسنجها رفتار خرابکارانهای از خود نشان دهند، نود اعتبارسنج جریمه شده و نودهای گزینندهای که او را انتخاب کردهاند نیز توکنهای سهامگذاری خود را از دست خواهند داد.
نودهای ناظر (Fishermen): فیشرمنها یا ناظران نیز مانند نودهای رابط، فولنود پاراچین مخصوص به خود هستند اما نقشی متفاوت در شبکه پولکادات ایفا میکنند. ناظران بهجای تولید بلاکهای پاراچین و انتقال حالتها (وظیفهای که نودهای رابط هر پاراچین انجام میدهند)، بر این روند نظارت کرده و اطمینان حاصل میکنند که هیچ انتقال حالت نامعتبری در پاراچین انجام نشود. آنها در صورت مشاهده رفتار خرابکارانه در پاراچین، این رفتار را گزارش میدهند و در صورتی که صحت گزارش آنها اثبات شود، پاداش قابلتوجهی از شبکه دریافت میکنند. همچنین در صورتی که گزارش آنها اشتباه باشد، با ریسک از دستدادن توکنهای سهامگذاریشده خود مواجه خواهند بود.
اجماع اثبات سهام در شبکه پولکادات
امنیت شبکه پولکادات از طریق الگوریتم اجماع ترکیبی «گرندپا/بیب» (GRANDPA/BABE) تأمین میشود. این الگوریتم نوعی اجماع مبتنی بر اثبات سهام است که متناسب با پولکادات طراحی شده است. الگوریتم GRANDPA/BABE روشی ترکیبی است که از مزایای روشهای اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) بهرهمند بوده و از معایب آنها پرهیز میکند. بهطور خلاصه روش اثبات کار، حداکثر امنیت را برای شبکه تأمین میکند اما مقیاسپذیر نیست؛ از سوی دیگر روش اثبات سهام، مقیاسپذیری شبکه را افزایش میدهد، اما تا حدودی از امنیت شبکه میکاهد. الگوریتم GRANDPA/BABE چیزی بین این دو روش است.
پولکادات از مکانیسم (Nominated Proof-of-Stake) یا «اثبات سهام نامزدشده» برای تعیین اعتبارسنجها استفاده میکند. در این مکانیسم، نودهای اعتبارسنج (validators) و نودهای گزیننده (nominators) نقش اصلی را در امنیت شبکه ایفا میکنند. به این صورت که نودهای گزیننده با سهامگذاری داراییهای خود در شبکه، میتوانند به نودهای اعتبارسنج مورداعتماد خود رأی داده و آنها را انتخاب کنند.
این مکانیسم از جهاتی شبیه به روش اثبات سهام نمایندگی شده (DPoS) است. با این تفاوت که در روش NPoS، نودهای گزیننده در برابر انتخاب خود مسئولیت بیشتری دارند. به این معنی که در صورت خرابکاری نودهای اعتبارسنج، مبلغ سهامگذاری شده توسط گزینندگان، بهعنوان جریمه از دست خواهد رفت؛ در حالی که در روش DPoS سهامگذاران مسئولیتی در برابر رفتار نمایندگان منتخب خود ندارند.
حاکمیت در شبکه پولکادات
مدل حاکمیت در شبکه پولکادات، نسبت به بلاک چینهای دیگر اندکی پیچیدهتر و دارای یک مکانیسم چندلایه است. این مدل، با برگزاری همهپرسیهای شفاف درونزنجیرهای، امکان بهروزرسانی شبکه بدون انجام هاردفورک را فراهم میکند. بر همین اساس، نقشهای حاکمیتی در شبکه پولکادات، بین سه گروه از مشارکتکنندگان توزیع شده است.
ذینفعان عمومی شبکه: تمامی صاحبان توکنهای دات، ذینفعان عمومی شبکه بهشمار میآیند. آنها میتوانند با ارائه پیشنهادات خود برای بهبود شبکه، این پیشنهادات را به مرحله همهپرسی عمومی برسانند تا در صورت تصویب، در بهروزرسانیهای بعدی شبکه اعمال شوند. آنها همچنین بر اساس میزان دارایی خود، در همهپرسیهای عمومی حق رأی دارند.
اعضای شورا (Council Members): این افراد بهنمایندگی از ذینفعان شبکه برای ایفای سه نقش اصلی در حاکمیت انتخاب شدهاند: پیشنهاد همهپرسیهای معقول، وتوی همهپرسیهای خرابکارانه و انتخاب اعضای کمیته فنی.
کمیته فنی (Technical Committee): کمیته فنی، تیمی متشکل از توسعهدهندگان فعال پولکادات است که توسط اعضای شورا انتخاب شدهاند. وظیفه آنها پیشنهاد همهپرسیهای اضطراری برای رفع باگها و مشکلات شبکه است. این پیشنهادات در صورت تصویب اعضای شورا بهصورت خارج از نوبت به همهپرسی گذاشته میشوند.
اولین مراحل توسعه و جذب سرمایه برای پلتفرم پولکادات، با فاز اثبات مفهوم این شبکه در ماه مه ۲۰۱۸ (اردیبهشت ۱۳۹۷) آغاز شد. سپس در اوت ۲۰۱۹ نمونهای غیررسمی از شبکه پولکادات، تحت عنوان کوساما (Kusama) بهمنظور آزمایش عملکرد فناوری و مشوقهای اقتصادی پولکادات در دنیای واقعی ایجاد شد. عرضه این پلتفرم محیط مناسبی را در اختیار توسعهدهندگان پاراچینها قرار میداد تا ایدههای خود را قبل از بارگذاری و ثبت در پولکادات، در این شبکه به معرض آزمایش بگذارند.
در مه ۲۰۲۰ (اردیبهشت ۱۳۹۹) بالاخره شبکه اصلی (mainnet) پولکادات شروع به کار کرد و تمامی ارتقاهای بعدی تا به امروز، در جهت بهبود عملکرد و تمرکززدایی از شبکه پولکادات انجام شده است. در ادامه این بخش تمامی مراحل و فازهای توسعه پلتفرم پولکادات را بهطور خلاصه مرور میکنیم:
فاز اول اثبات مفهوم (مه ۲۰۱۸)
راهاندازی موتور انتقال حالت در ریلِیچین و سازوکار حاکمیت درونزنجیرهای (onchain)
فاز دوم اثبات مفهوم (ژوئیه ۲۰۱۸)
پشتیبانی از پاراچینها
افزودن قابلیت پاداشدهی و جریمه به الگوریتم اجماع اثبات سهام
راهاندازی تستنت «Krumme Lanke» و اولین ارتقای خودکار آن از طریق مکانیسم حاکمیت
تستنت BBQ-Birch (اکتبر ۲۰۱۸)
تست نت BBQ-Birch یک زنجیره مبتنی بر WASM (وباسمبلی) برای اجرای قراردادهای هوشمند است که بر روی سابستریت ایجاد شده است.
فاز سوم اثبات مفهوم (ژانویه ۲۰۱۹)
افزودن ابزار نهاییسازی GRANDPA به مکانیسم اجماع
راهاندازی تستنت Alexander
فاز چهارم اثبات مفهوم (مه ۲۰۱۹)
ارتقای رانتایم برای بهینهسازی تستنت Alexander
افزودن قابلیتهای جدید سهامگذاری برای کمک به ایمنسازی نودهای اعتبارسنج
بهینهسازی GRANDPA
فاز اول Kusama chain (اوت ۲۰۱۹)
کوساما نسخه اولیه و حسابرسینشده پولکادات است. این زنجیره یک بلاک چین مجزا است که بر روی شبکه Canary راهاندازی شده و هدف آن آزمایش مکانیسم حاکمیت، سهامگذاری و شاردینگ است. تیمهای توسعهدهنده میتوانند پاراچینهای خود را تحت شرایط اقتصادی واقعی در بلاک چین کوساما راهاندازی کنند.
فاز دوم Kusama chain (سپتامبر ۲۰۱۹)
بهروزرسانی v۰.۶.۱۷؛ در این بهروزرسانی، پلتفرم کوساما از اجماع اثبات سهام به اثبات سهام نامزدشده (NPoS) تغییر یافت. همچنین قابلیت انتخاب اعضای شورای کوساما فعال شد. این ارتقا از نظر فنی شامل راهاندازی یک زنجیره جدید با چندین اصلاح مهم است. تمامی معاملات زنجیره اولیه، در این زنجیره گنجانده شده است؛ بنابراین حسابهای کاربران بدون تغییر باقی مانده است.
بهروزرسانی v۰.۶.۱۸ شامل ارتقای GRANDPA به نسخه ۰.۱۰.۰
فاز سوم Kusama chain (نوامبر ۲۰۱۹)
افزودن قابلیت ذخیرهسازی نگاشت پیشوند
بازسازی سیستم حاکمیت شبکه
فاز اول شبکه اصلی پولکادات (مه ۲۰۲۰)
زنجیره اصلی پولکادات در تاریخ ۲۷ می ۲۰۲۰ راهاندازی شد. این نسخه اولیه به عنوان یک شبکه مبتنی بر الگوریتم اثبات اقتدار (PoA) و با مشارکت ۶ اعتبارسنج از بنیاد وب۳ شروع به کار کرد. این شبکه همچنین به سرمایهگذاران اولیه DOT اجازه میداد که توکنهای خود را دریافت کرده و درخواست خود برای راهاندازی یک فول نود اعتبارسنج یا گزیننده (در طراحی NPoS نسخه آینده شبکه) را به ثبت برسانند.
فاز دوم شبکه اصلی پولکادات (ژوئن ۲۰۲۰)
بنیاد وب۳ اولین همهپرسی را بهمنظور انتقال به فاز دوم شبکه اصلی پولکادات، در میان نودهای اعتبارسنج برگزار کرد. در این همهپرسی، نودهای اعتبارسنج به انتقال شبکه پولکادات از الگوریتم اجماع اثبات اقتدار (PoA) به اثبات سهام نامزدشده (NPoS) رأی دادند. پولکادات با انتقال به فاز دوم، گام بزرگی را در جهت تمرکززدایی از شبکه برداشته و تعداد اعتبارسنجهای فعال را از ۲۰ نود، به حدود ۲۰۰ نود افزایش داده است. همچنین در این مرحله، خریداران اولیه DOT میتوانند در ازای دریافت بخشی از پاداش تورم داراییها، توکنهای خود را سهامگذاری کرده و اعتبارسنجهای مورد اعتماد خود را انتخاب کنند.
فاز سوم شبکه اصلی پولکادات (ژوئیه ۲۰۲۰)
در این فاز، بنیاد وب۳ از کلید superuser خود (معروف به Sudo) بهمنظور ارتقای شبکه و فعالسازی تمامی قابلیتهای حاکمیتی شبکه استفاده کرد. این بهروزرسانی به ۱۳ عضو جدید شورا و تمامی دارندگان توکنهای DOT اجازه میدهد تا پروپوزالهای پیشنهادی خود برای بهبود شبکه را ارائه داده و در رأیگیری برای اعمال تغییرات بر روی شبکه مشارکت کنند. پولکادات همچنین دارای یک کمیته فنی سهنفره است که دو کرسی آن در اختیار شرکت پریتی تکنالجیز و یک کرسی آن در اختیار بنیاد وب۳ است. در صورت بروز مشکلات فنی در شبکه، اعضای این کمیته میتوانند تغییرات موردنظر خود را بهصورت یک پروپوزال اضطراری به شورای پولکادات ارسال کنند تا در صورت تأیید شورا، این تغییرات فوری در شبکه اعمال شوند.
فاز چهارم شبکه اصلی پولکادات (ژوئیه ۲۰۲۰)
شورای پولکادات پس از دریافت اختیارات و مسئولیتهای حاکمیتی، اولین همهپرسی را بهمنظور حذف امتیاز superuser (که در اختیار بنیاد وب۳ بود) از شبکه برگزار کرد. امتیاز Sudo به بنیاد وب۳ اجازه میداد تا در مراحل ابتدایی راهاندازی، شبکه را مدیریت کرده و بهروزرسانیهای اساسی را انجام دهد. با حذف امتیاز Sudo، اکنون پولکادات از حالت زنجیره کاندید، به شبکه رسمی خود انتقال یافته و دیگر یک شبکه مجوزمحور (permissioned) محسوب نمیشود.
فاز پنجم شبکه اصلی پولکادات (اوت ۲۰۲۰)
در این فاز قابلیت آزادسازی انتقال توکنهای دات سهامگذاری شده، بر اساس یک همهپرسی آنچین، از بلاک شماره ۱٬۲۰۵٬۱۲۸ (در تاریخ ۱۸ اوت ۲۰۲۰) اجرایی شد. نکته قابل توجه آن است که فرایند تغییر واحد توکنهای دات، ۷۲ ساعت بعد از بازشدن نقل و انتقالات انجام خواهد شد. در این فرایند، تعداد توکنهای دات به ۱۰۰ برابر افزایش مییابد اما ارزش دلاری آن تغییری نخواهد کرد.
بازتعریف توکنهای دات (اوت ۲۰۲۰)
در اولین همهپرسی رسمی جامعه پولکادات، نسبت ارزش توکنهای دات و خردترین واحد آن «پلانک (Planck)» با ضریب صد افزایش یافت. این تغییر بهصورت رسمی در تاریخ ۲۱ اوت ۲۰۲۰ و در بلاک شماره ۱٬۲۴۸٬۳۲۸ به وقوع پیوست. پس از انجام این تغییر، موجودی توکنهای دات در تمامی حسابها ۱۰۰ برابر شد. به همین ترتیب، میزان عرضه کلی توکنهای دات نیز از ۱۰ میلیون توکن به یک میلیارد توکن افزایش یافت. اما تغییری در ارزش دلاری موجودی کاربران بهوجود نیامد زیرا ارزش دلاری هر توکن دات ۱۰۰ برابر کاهش یافت.
فعالسازی عملکردهای اصلی شبکه (فاز فعلی)
پس از آنکه فرایند مزایده پاراچینها و سیستم پیامرسان XCMP بهطور کامل فعال شوند، شبکه پولکادات به حداکثر توان عملیاتی ریلِیچین دست خواهد یافت. زمان و نحوه انجام این تغییرات برعهده دارندگان توکن دات خواهد بود.
جمعبندی
شبکه پولکادات بهگونهای طراحی شده است که برای پروژههای بلاک چینی عمومی، خصوصی و سازمانی قابل استفاده باشد. تعداد پروژههای فعال در اکوسیستم پولکادات، در زمان نگارش این مقاله (آذر ۱۳۹۹) ۳۱۰ مورد است که از این میان میتوان به پروژههای مشهور و آیندهداری همچون چین لینک (Chainlink)، پلاسم (Plasm)، آکروپولیس (Akropolis) و آکالا (Acala) اشاره کرد.
شاید با مطالعه این مقاله، به این نتیجه رسیده باشید که پولکادات کاملترین، هوشمندانهترین و خلاقانهترین بلاک چین موجود در میان هزاران پروژه بلاک چینی دیگر است، اما به نظر کارشناسان، هنوز زود است که چنین اظهارنظری درباره پولکادات داشته باشیم.
تلاش ما در این مقاله، صرفاً بر معرفی شبکه پولکادات و کاربردهای آن معطوف بود، اما اظهارنظر درباره آینده این پروژه و موفقیت نهایی آن، نیازمند مطالعه بیشتر و بررسی تخصصی پروژههای رقیب آن است. واقعیت آن است که علیرغم تمام مزایایی که از مقیاسپذیری و عملکرد پولکادات برشمردیم، هنوز بسیاری از توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز، به بلاک چینهای سنتی مانند اتریوم تمایل بیشتری دارند. از سوی دیگر اتریوم که شاید اصلیترین رقیب پولکادات بهشمار میآید نیز در حال پوستاندازی بوده و به جامعه کاربران خود، وعده داده است که با توسعه اتریوم ۲.۰ بخشی از نارساییهای فعلی شبکه را رفع خواهد کرد. اما در هر صورت نباید فراموش کرد که بنیانگذار اصلی پولکادات، خود از توسعه دهندگان ارشد پلتفرم اتریوم بوده که با مشاهده ضعفها و چالشهای بلاک چین اتریوم، تصمیم به خروج از این پروژه و ایجاد شبکه پولکادات گرفته است.
در آخر یادآوری میکنیم که سرعت رشد فناوریهای غیرمتمرکز در دنیای امروز بسیار بالاست. در این میان پروژههایی که بیشترین سازگاری را با فناوریهای جدید داشته باشند، سهم بیشتری از اینترنت غیرمتمرکز خواهند داشت. شبکه پولکادات تا به اینجا نشان داده است که از عهده سازگاری با پیشرفتهای فناوری بهخوبی برمیآید؛ اما اینکه در سالهای آینده چه سهمی از بازار ارزهای دیجیتال در اختیار شبکه پولکادات باشد، پرسشی است که باید در آینده منتظر پاسخ آن باشیم.
نقش ارز دیجیتال DOT
ارز دیجیتال دات، سه هدف اصلی را در شبکه پولکادات ارائه میدهد:
حاکمیت: هولدرهای ارز دیجیتال دات کنترل کاملی بر این پروتکل خواهند داشت. امتیازاتی که معمولا در پلتفرمهای دیگر به ماینرها داده میشود از جمله تعیین ساختار کارمزد، تغییرات پروتکل و عملیات اضافهسازی یا حذف پاراچین در این پروتکل، به دارندگان توکن DOT اختصاص مییابد. با اینکه این امتیازات به طور رسمی به دارندگان واگذار نمیشود، اما به خاطر هولد کردن توکنها، در فرایند تصمیم گیری مشارکت خواهند داشت.
عملیات: دارندگان توکنهای دات، مکانیسم اجماع شبکه Polkadot را تسهیل میکنند. هولدرای ارز دیجیتال DOT برای تضعیف حملات احتمالی باید ضمن حفظ یکپارچگی و اجماع، مشارکت فعالی داشته باشند.
پرداخت: شبکه به دارندگان توکن دات و افرادی که در شبکه فعالیت بالایی داشته باشند، پاداشهایی در قالب ارز دیجیتال DOT اعطا میکند. علاوه بر این، برای اضافه کردن پاراچینهای جدید نیاز است که توکن دات الحاق شود.
تعداد کل توکنهای تعریف شده در بلاک اولیه شبکه پولکادات معادل 10 میلیون ارز دیجیتال DOT بود، که از این مقدار، 5 میلیون واحد طی عرضه اولیه پولکادات در اکتبر سال 2017 (مهرماه 1396) به مزایده گذاشته شد. 2 میلیون ارز دیجیتال دات دیگر برای مشارکتهای احتمالی پیش از راهاندازی شبکه اختصاص داده شد و 3 میلیون باقیمانده، برای سازمان Web3 رزرو شده است.
با این حال، این ده میلیون عرضه اولیه، یک هارد کپ یا ماکزیمم سرمایه نیست. سازندگان پیش بینی میکنند احتمالا همانند اتریوم، پولکادات نیز در آینده دارای یک عرضه سالیانه و خارج از برنامه، به منظور تشویق گرهها به شرکت در شبکه باشد.
کاربرد پولکادات
با توجه به اینکه پولکادات هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد و برای بلوغ این فناوری زمان نیاز است، تعیین کاربردهای دقیق این شبکه بلاک چینی در آینده نیز دشوار است. با این وجود، در ادامه تعدادی از کاربردهای احتمالی که در وایت پیپر این پروژه آورده شده، ذکر شده است.
فرض کنید یک پروژه قصد استفاده از اقتصاد هوشمند نئو در کنار سیستم پرداختی ریپل را دارد. ارتباط این دو بلاک چین بدون وجود پروژهای مانند پولکادات، ممکن نیست. فرض کنید طوفانی در راه است. اوراکل آب و هوا این موضوع را تأیید کرده و اوراکلهای اینترنت اشیاء یا IOT، آسیب آن را تصدیق میکنند. از این رو، زنجیره بیمه خصوصی نیز بازپرداخت را از طریق صدور توکن انجام میدهد. ارتباط میان این بلاک چینها نیازمند وجود پروژهای مانند پولکادات است.
عرضه اولیه سکه Polkadot در سال 2017 یکی از بزرگترین ICOهای آن سال بود. قیمت نهایی توکن دات، 0.109 واحد ETH بود. در مجموع 485,331 واحد اتریوم از فروش 5 میلیون توکن به دست آمد. این مزایده در تاریخ 17 اکتبر 2017 (25 مهرماه 1396) و زمانی که قیمت اتر حدود 320 دلار بود، تکمیل و ارزش کل تقریبی آن، 150 میلیون دلار برآورد شد. با این حال، چند ماه بعد توکن اتر (ETH) به ارزش 1400 دلار مورد معامله قرار گرفت.
پروژه های متکی بر پولکادات
با توجه به ساخت اکوسیستم جدید پولکادات که توانایی رقابت با بلاک چین اتریوم را نیز دارد، امروزه سرمایهگذاران زیادی مشتاق ساخت پروژه های ساخته شده توسط پلتفرم Polkadot هستند. سرعت تحول در صنعت blockchain رو به افزایش است. اتریوم، دومین بلاک چین برزگ از نظر ارزش بازار است که بیشترین میزان توسعه و ساخت پروژهها را از سال 2015 (93 – 94) در دست دارد. با این وجود، سال 2020 (98 – 99) شاهد روی کار آمدن یک رقیب قدرتمند (یعنی پولکادات) برای Ethereum بودهایم. این پروژه که شبکه اصلی خود را در ماه مه (اردیبهشت) راهاندازی کرد، بلاکچین نسل سومی است که قابلیت مقیاسپذیری بیشتری از شبکه اتریوم داشته و از ارزش بازار 3.5 میلیارد دلاری برخوردار است.
مقیاسپذیری پولکادات تا حدی مربوط به این است که امکان اسقرار بلاک چین را برای پروژه های مختلف فراهم کرده و اصطلاحا “پاراچینهای (parachains)” دارای قابلیت قرارداد هوشمند را به “ریلی چین (relay chain)” اصلی آن متصل میکند. طرفداران این پلتفرم معتقدند که پولکادات ارزانتر و سریعتر از بلاک چین اتریوم است.
هماکنون،حدود 253 پروژه (از پلهای بیت کوین و اتریوم گرفته تا ایجاد اکوسیستم امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi)) روی پولکادات در دست اجرا است. برخی از آنها قبلا نیز مورد توجه سرمایهگذاران قرار گرفتهاند که از میان آنها میتوان به پروژه شرکت KR1 اشاره کرد. شرکت داراییهای دیجیتال مستقر در جزیره من (Isle of Man) در هفته گذشته اعلام کرد که پیش از این، بازده پانزده برابری سرمایه اولیه خود را در Polkadot دریافت کرده است. جرج مکدانا (George McDonaugh)، بنیانگذار شرکت KR1، گفت:
بازار نیز به وضوح پتانسیل اکوسیستم بحثبرانگیز پروژه های مبتنی بر فناوری پولکادات را درک کرده و به عملکرد آنها واقف است.
شرکت KR1 تنها سرمایهگذار علاقهمند به اکوسیستم در حال رشد پولکادات نیست. در ماه سپتامبر (شهریورماه 99) کمپانی توسعه داراییهای دیجیتال راکایکس (RockX) یک برنامه سرمایهگذاری 20 میلیون دلاری را در حمایت از پروژه های مبتنی بر پروتکل Polkadot راهاندازی کرد. بودجهای که در توکن این شبکه یعنی دات (DOT) برای هر یک از پروژه ها در نظر گرفته شده، معادل 500،000 دلار است. قرار است RockX در ازای پروژههای پشتیبانی شده، توکن یا سهام دریافت کند.
آقای الکس لام (Alex Lam)، بنیانگذار شرکت راکایکس از سال 2013 (1391) در فضای رمزنگاری بوده و همچنین شرکت استخراج بیت کوین راک ماینر (RockMiner) را اداره میکند. وی درباره شرکت راکایکس گفت:
این حقیقت که پروژه های پولکادات در ساخت و توسعه فنی متمرکز هستند، آن را به یک انتخاب طبیعی و مناسب تبدیل میکند.
آقای لام گفت که این شرکت دو نوع پروژه را در Polkadot مورد هدف قرار داده است: اولا، پروژههایی که اجزاء ضروری بلاک چین را به وجود میآورند (مانند زیرساختهایی که برای شبکه اتریوم پذیرفته شدهاند و میتوانند کاربران و توسعهدهندگان را جذب کنند). دوما، مواردی که بر “قابلیتهای منحصربفرد پولکادات نظیر گاورننس داخلی و ریلی چینهایی (relay chain) که برای تسهیل انتقالات میان زنجیرهای، سرعت بیشتر معاملات و هزینههای کمتر متمرکز هستند.”
آکالا؛ پروژهای که تمام توجهات را به خود معطوف میکند
یکی از نمونههای خوب پروژه های موردعلاقه آقای لام در بلاک چین پولکادات، آکالا (Acala) است. Acala عمدتا به عنوان پروژهای شناخته میشود که بهترین بخش دیفای را به نمایش میگذارد. از این رو، بسیار مورد توجه قرار گرفته و تاکنون سهم عظیمی از اشتیاق و توجه سرمایهگذاران را به خود جلب کرده است.
آکالا در واقع پاراچین پولکادات بوده که برای سیستم مالی غیرمتمرکز بهینه شده است. پاراچینها مانند بلاک چینهای جداگانه هستند. آنها با معاملات مبتنی بر شبکه اصلی ارتباط برقرار کرده و بدین طریق ارزش را به یکدیگر انتقال میدهند. پروژه آکالا یکی از اولین پاراچینهایی است که روی آخرین تست نت Polkadot به نام روکوکو (Rococo) راهاندازی شد و ارزشی بیش از 52 میلیون دلار در شبکه آزمایشی آن قفل شده است.
به گفته آقای Alex Lam، پروژه آکالا “زیرساخت اساسی دیفای در پولکادات را با استیبل کوین، صرافی غیر متمرکز و نقدینگی استیکینگ فراهم خواهد کرد. وی گفت:
این پروژه برنامه بزرگی است که ویژگیهای زیادی را ارائه میدهد و موفقیت در اجرای آن، دستاورد عظیمی به دنبال خواهد داشت.
قابلیت همکاری پروژه های پولکادات به این معنا است که هر آنچه در پروژه Acala اتفاق میافتد، میتواند به شبکه اتریوم و بالعکس منتقل شود. برای مثال، یک کاربر میتواند مبلغی را به عنوان وثیقه در آکالا سپردهگذاری کند و در ازای آن، استیبل کوین بر مبنای دلار (USD) آن پروتکل را دریافت کند. سپس آن را به شبکه اتریوم بفرستد تا یک توکن ERC20 در صرافی یونی سواپ (Uniswap) بخرد.
پروژه نامبرده در ماه اوت گذشته (مرداد ماه) با رهبری شرکت پنترا کپیتال (Pantera Capital) و سرمایهگذاری شرکتهای وان کانفرمیشین (1confirmation)، آرینگتون اکسآرپی کپیتال (Arrington XRP Capital) و پارافای کپیتال (ParaFi Capital)، حدود 7 میلیون دلار بودجه جمعآوری کرد. پاول ورادیتاکیت (Paul Veradittakit)، یکی از شرکای شرکت پنترا کپیتال، گفت:
آکالا به قطب دیفای در کل اکوسیستم تبدیل خواهد شد. این شرکت ثبات مالی، لیکوئیدیتی و قابلیت دسترسی را به ارمغان آورده و آزادی مالی را برای کاربران اصلی فراهم میکند.
در حالی که سرمایهگذاری خطرپذیر (VC) از طریق یک توافقنامه ساده برای توکنهای آینده (SAFT)، کمک بزرگی جهت توسعه محسوب میشود، اما بنیانگذاران تیم یعنی روئیتائو سو (Ruitao Su) و بت چن (Bette Chen) طی مصاحبهای گفتند که جمعآوری بودجه آکالا در آینده از طریق “عرضه اولیه پاراچین (Initial Parachain Offering) انجام میشود”. خانم چن در این باره گفت:
ما در نظر داریم کار خود را با طرحی آغاز کنیم که توجه جامعه را به خود معطوف کند. از این رو قرار است سازوکارهای مناسبی را برای اطمینان بیشتر از جذب مخاطبین ارائه دهیم.
این فرایند شامل آن دسته از افرادی است که در ازای رمز ارز DOT، توکن آکالا (ACA) را استیک میکنند که این امر به یک برنامه وستینگ سهام (vesting schedule) بستگی دارد. یعنی با اینکه کاربران میتوانند در حاکمیت و گاورننس پروژه مشارکت داشته باشند، اما ارزش این توکن تنها در تاریخ آینده محقق میشود. خانم چن در این خصوص افزود:
ما برای اینکه سفتهبازی و فعالیتهای سوداگرانه را کاهش دهیم، فقط کسانی را جذب میکنیم که قصد شرکت در پروژه را دارند.
قرار است تصمیمات مربوط به نخستین پروژه های پولکادات که عرضه اولیه پاراچین را ارائه میدهند، طی چند هفته و با رأیگیری اعضای شرکت انجام شود. آقای سو در این زمینه گفت:
ما تمام تلاشمان را میکنیم تا به رتبه نخستین پروژه انجام شده دست بیابیم.
مونبیم؛ پروژه ارائه قراردادهای هوشمند سازگار با اتریوم
کیتی بوتلر (Katie Butler)، مدیر بازاریابی پروژه مونبیم (Moonbeam) و پیوراستیک (PureStake) طی مصاحبهای گفت:
ما پروژه Moonbeam را به گونهای طراحی کردهایم که تا حد امکان تجربهای مشابه شبکه اتریوم را بدون از دست دادن برخی از قابلیتهای پولکادات رقم بزنیم.
یعنی توسعهدهندگان میتوانند با اندک تغییرات موردنظر، قراردادهایی را در کد سالیدیتی (Solidity) اتریوم در پولکادات اجرا کرده و مثلا برای استیکینگ مشتقات، از ابزارهای موجود نظیر متاماسک (Metamask) و ترافل (Truffle) استفاده کنند. با این وجود، آنها به ویژگیهای مخصوص پلتفرم Polkadot مانند حاکمیت درون شبکهای و ادغام میان زنجیرهای نیز دسترسی دارند.
پروژه PureStake تا امروز حدود 1.4 میلیون دلار سرمایه مرحله کشت ایده (seed funding) را از شرکت سرمایهگذاری (Hypersphere Ventures) آقای رابرت هایبرمایر (Robert Habermeier) یعنی بنیانگذار پولکادات و همچنین شرکت آرینگتون اکسآرپی کپیتال و سایر موارد، جمعآوری کرده است.
بنیانگذار شرکت KR1 در این خصوص گفت:
ما در شبکه Ethereum شاهد رشد باورنکردنی قراردادهای هوشمند بودهایم و اکنون با راهاندازی پروژه Moonbeam، منتظر رشد بالای نرخ این قراردادها و تعاملات با توسعهدهنده هستیم.
این شرکت 100،000 دلار را در این پروژه سرمایهگذاری کرده است. قرار است در ازای آن مقداری از توکنهای گلیمر (GLMR) پروژه مونبیم که هنوز کاملا مشخص نشده را دریافت کند، که این امر موجب تقویت بلاک چین میشود.
بنیانگذار شرکت KR1 در ادامه گفت:
پروژه مونبیم بهترین آموزش قراردادهای هوشمند اتریوم را در یک بلاک چین بسیار سریع و امن ارائه میکند که توسط پلتفرم پولکادات ساخته شده است. پتانسیل انواع جدید برنامهها و خدمات امورمالی غیر متمرکز (DeFi applications) حقیقتا بی حد و حصر است.
این پروژه اولین تست نت خود را در اوایل سال جاری راهاندازی کرد و احتمالا در سه ماهه دوم 2021 (سه ماهه اول سال 1400) توسعه پاراچین Polkadot را ارائه دهد. یکی از اولین ادغامهای آن که اخیرا اعلام شد، با یک پروتکل صرافی غیرمتمرکز لایه دوم یعنی اینجکتیو (Injective) است. پلتفرم اسپورت گمبلینگ (Esports gambling) و بتپروتکل (BetProtocol) و پروتکل دارایی مجازی میان شبکهای لینیر فایننس (Linear Finance) اعلام کردهاند که از قراردادهای هوشمند مونبیم استفاده خواهند کرد.
این پروژهها به یک راه ورودی آسان جهت دستیبابی به راهکارهای مقیاسپذیرتر نیاز دارند. از این رو، پروژه Moonbeam، سادهترین راه برای اسقرار برنامهها و اپلیکیشنها در پولکادات است.
پروژه کیلت؛ ارائهدهنده لایه هویتی
شرکت مستقر در برلین بوتلبز (BOTLabs) در واقع سازنده پروژه کیلت (KILT) است که یک پروتکل بلاکچینی تأیید هویت اینترنت محور محسوب میشود.
اینگنو روبی (Ingo Rübe)، مدیر عامل شرکت BOTLabs، طی مصاحبهای با وبلاگ Decrypt گفت که استفاده اصلی این پروژه مربوط به برنامههای صنعتی همچون اینترنت اشیاء (IoT) خواهد بود. چنین برنامههایی بایستی غیر متمرکز باشند چراکه علاوه بر ارزان بودن (هزینه برخی از آنها کمتر از یک دلار است)، با افزایش دستگاههای IoT در آینده، بسیاری از نهادهای مختلف نیز در آنها مشارکت خواهند کرد.
آقای روبی در این باره گفت:
این واقعا ضروری است که بخواهید برنامهها و اپلیکیشنهای خود را در مقیاس صنعتی ایجاد کنید.
در حال حاضر مقدار هزینه “گس” که بلاک چین اتریوم را تأمین میکند، حدود 20 دلار است. هزینه بالای کارمزد دلیل اصلی آقای روبی برای ساخت این پروژه است. وی در این زمینه گفت:
پروژه کیلت در دنیا نظیر ندارد. این بلاک چین مجاز علاوه بر قابلیت سرعت بالا و ارزان بودن هزینه معاملات، دارای چندین تأیید کننده است که از ریلی چین پولکادات برای اعتبارسنجی استفاده میکند.
در واقع، این پروژه در حال حاضر اولین مشتری خود را دارد. شرکت بوت لبز یکی از 20 استارتاپی است که با انرژی وب (Energy Web) کار میکند. این انرژی در واقع یک سود غیرانتفاعی است که ایجاد و توسعه انرژی را با آزادسازی کربن دیاکسید پایین تسریع میکند. هفته گذشته، Energy Web توسط آژانس انرژی فدرال کشور آلمان جهت طراحی و ساخت رجیستری دیجیتال برای منابع انرژی توزیع شده همانند ترموستاتها، سیستم فوتوولتائیک (PV) خورشیدی، باتریها و ایستگاههای شارژ وسایل نقلیه الکتریکی انتخاب شد. هویتهای غیر متمرکز ساخته شده با پروژه KILT در صورت استفاده در شبکه یا نیروگاههای برق مجازی آلمان، به بهینهسازی این منابع (مثلا تنظیم فرکانس) کمک میکند.
همچنین این استارتاپ بخشی از یک طرح دولتی در کشور آلمان به نام GAIA-X است که موارد استفاده از بلاک چین را بررسی میکند. آقای روبی ارتباطات انتشاراتی قابل توجهی در این زمینه دارد، چراکه از گذشته تاکنون در این صنعت مشغول به کار بوده است. از این رو، سرمایهگذاران شرکت بوت لبز یعنی رینگیر (Ringier) و بوردا (Burda)، دو مورد از بزرگترین شرکتهای رسانهای اروپا هستند.
اینگنو روبی معتقد است که هر سرمایهگذاری جدیدی برای این پروژه، از یک منبع نو بدست میآید. جدا از پروتکل کیلت، شرکت بوت لبز نیز در حال توسعه پروژه دیگری با عنوان مکانیسم نقدینگی پولکادات یا پولمیک (Polimec) است. این طرح یک مکانسیم سپردهگذاری در پروژه های داخلی اکوسیستم Polkadot است که در واقع نسخهای از استاندارد ERC-20 اتریوم محسوب میشود. لازم به ذکر است که این مکانسیم طی پنج سال گذشته به راهاندازی هزاران بازار فروش توکن و رمز ارز کمک کرده است.
آقای روبی گفته که پروژه پولمیک متعلق به جامعه خواهد بود تا بتواند پروژههای ایجاد شده در Polkadot را قادر به صدور توکنهای خود کند. این چشمانداز موجب برانگیخته شدن احساسات زیادی شده و با راهاندازی شبکه اصلی کیلت در ده ماه دیگر، اولین پروژه صدور توکن با استفاده از Polimec خواهد بود. وی در ادامه افزود:
ما تاکنون شاهد تمایل بسیاری از صرافیها برای پیوستن و ارتباط با پولمیک بودهایم. زیرا احتمال زیادی وجود دارد که بخش بزرگی از این اکوسیستم در Polimec ایجاد شود.
پلاسم؛ پلتفرم قرارداد هوشمند پولکادات
پلاسم (Plasm)، یک پلتفرم قرارداد هوشمند در Polkadot است که از چارچوب جداگانه بلاک چین استفاده میکند. شبکه اصلی این پلتفرم که قبلا بهکار گرفته شده است، از راهکارهای لایه دومی همچون استیت چنل پلاسما (State Channels Plasma) و رولآپ (Rollup) پشتیبانی میکند. طبق توییتی که در هفتههای گذشته منتشر شد، این سیستمعامل با پلتفرم اپلیکیشن های غیر متمرکز (DApp) و ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine) ادغام شده است تا کاربران پلاسم را قادر سازد” قراردادهای سالیدیتی با متاماسک (Metamask) و رمیکس (Remix) را درست همانند شبکه Ethereum اجرا کنند”.
سوتا واتاتابه (Sota Watanabe)، بنیانگذار این پلاسم، در هفتههای اخیر اعلام کرد که رویداد ایجاد توکن دوم پلاسم به نام لاک دراپ (lockdrop)، به ارزش 54 میلیون دلار در قراردادهای هوشمند این پروژه قفل شده است. به عبارت دیگر، برای دریافت توکنهای Plasm، کاربران باید ارزهای دیجیتال بیت کوین و اتر را برای دورهای مشخص در یک اسمارت کانتراکت قفل کنند. در همین حین نیز شرکت توسعه داراییهای دیجیتال RockX’s Lam در حال رونق بخشیدن به لیتنتری (Litentry) است. وی در این خصوص توضیح داد:
این تیم در حال ایجاد هویت میان شبکهای است و ما معتقدیم که این بخش مهمی از اکوسیستم پولکادات را تشکیل خواهد داد. تیم Litentry دانش بالایی در اجرای فنی دارد که به اعتقاد ما برای راهاندازی سریع در پولکادات مثمر ثمر خواهد بود.
با اینکه اکوسیستم Polkadot به سرعت درحال رشد است، اما بدون پلهای ارتباطی با محبوبترین ارزهای دیجیتال جهان یعنی Bitcoin و Ethereum کامل نخواهد بود. پل بیت کوین-پولکادات توسط تیم اینترلی (Interlay) در حال ساخت است که وظیفه ایجاد زیرساختهای میان شبکهای و محصولات دیفای را برعهده دارد. این طرح قرار است طی پنج ماه آینده اجرا شود و امکان توکنایز کردن و معامله BTC در پلتفرمهای امور مالی غیرمتمرکز پولکادات را برای کاربران فراهم میکند. آیدان موسنیتزکی (Aidan Musnitzky) طی مصاحبهای گفت که قرار است پل پولکادات-اتریوم ساخته شده توسط آژانس تحقیق و توسعه اسنوفورک (Snowfork)، در فوریه یا مارس 2021 (اسفند 99) به صورت مستقیم راهاندازی شود.
نمونههای بسیار دیگری نظیر پروژه های Equilibrium (پروژه مالی غیرمتمرکز مبتنی بر ایاس) و ریودیفای (RioDeFi) در آینده مورد توجه قرار خواهد گرفت. پروژه سابسوشال (Subsocial) شامل مجموعهای از ابزارها است که جهت ایجاد جوامع غیرمتمرکز در سابستریت (Substrate) و پلکا استارتر (Polkastarter – یک صرافی DEX برای ابزارهای توکنهای میان شبکهای و حراجها) به کار میرود.
یکی از مزیتهای اساسی و حائز اهمیت شبکه اتریوم نسبت به پولکادات قدمت آن است: Ethereum یک پایگاه توسعهدهنده بزرگتر و جامعهای با قدمت طولانیتر محسوب میشود. با این وجود تا زمانی که توسعهدهندگان این بلاک چین همچنان درگیر راهاندازی شبکه اتریوم 2 هستند، هنوز هم فرصت مناسبی وجود دارد.
اخیرا با توجه به اطلاعات بهدست آمده از بلومبرگ (Bloomberg)، نام قاتل اتریوم را برای پلتفرم پولکادات برگزیدند. با این حال، چنین سیستمعاملهایی (همانند سولانا – Solana و کاسموس – Cosmos) احتمالا با هم همکاری کرده و پس از راهاندازی Ethereum 2.0 یکدیگر را به رسمیت میشناسند.
بیشتر بخوانید: بلومبرگ: پولکادات قاتل بلاک چین اتریوم است
در همین حین، یکپارچگیها، پلها و چشماندازهای قابلیت همکاری نامحدود جدیدی در سال 2021 در انتظار Polkadot خواهد بود. برای موفقیت تمامی این پروژها، بایستی لیکوئیدیتی میان پولکادات و اتریوم (جایگاه نقدینگی dApps ها یا اپلیکیشنهای غیر متمرکزی نظیر یونی سواپ، آوه و سینتتیکس) جریان بیابد. البته این امر تا زمانی ممکن خواهد بود که پولکادات به توسعه خود ادامه دهد.
نقش Polkadot در پروژههای دیفای
حوزه امور مالی غیر متمرکز به ترکیب پذیری، ارتباطات میان شبکهای، انتقالات ارزش و پروتکلهای ادغام شده با یکدیگر متکی است. همین منطق نیز عملا در پس زمینه کل پروژه Polkadot قرار دارد، پس به این ترتیب پروژههای DeFi از پولکادات استفاده میکنند. برای مثال، پروژه اتوماسیون دیفای و آکروپولیس اجماع محور به ادغام با میکر (Maker)، کامپاند (Compound)، کرو (Curve) و دیوای دیایکس (dYdX) بستگی دارد. چراکه آنها همکاری و مشارکت زیادی با اکوسیستم پولکادات داشتهاند.
وجه تشابه پولکادات با شبکه اتریوم 2
قرار است که شبکه اصلی فاز صفر اتریوم 2 (Ethereum 2.0) در ماه نوامبر سال 2020 (آبان و آذر 99) راه اندازی شود. این شبکه، مکانیسم استیکینگ کاملا پیشبینی شدهای را معرفی خواهد کرد. با این حال، استقرار کامل آن تا چندین سال ممکن نخواهد بود. به نظر میرسد که پلتفرم پولکادات نیز تشابه خارقالعادهای با اتریوم 2 دارد. برای مثال، هر دو بلاک چین از فناوری شاردینگ پشتیبانی میکنند، یعنی فرایند پردازش را به صورت موازی و توسط شاردهای فردی انجام میدهند که وظیفه تقسیم حجم کار و برقراری ارتباط با یکدیگر بر عهده آنها است. شبکه Polkadot و Ethereum 2.0 همچنین مدلهای اجماع ترکیبی، مکانیسمهای استیکینگ و توابع انتقال حالت را اجرا میکنند.
عرضه شبکه پولکادات و کوساما آلفا
شبکه کوساما -Kusama، نسخه آزمایشی (Alpha) منتشر شده شبکه پولکادات بود و از زمان راهاندازی آن، هزاران توسعهدهنده و افراد علاقهمند را که مایل به شرکت در آن بودند به خود جلب کرد. کوساما به گونهای طراحی شده که به توسعهدهندگان و اعضای شرکت اجازه میدهد تا بدون نیاز به آزمایش دقیقی که باید در شبکه اصلی پولکادات انجام شود، ایدههای کاربردی غیرمتمرکزی را به سرعت ساخته و بکار بگیرند. از این رو، این پروژه توانست مخترعان زیادی را که قصد کاوش در فناوری پولکادات داشتند، به خود جذب کند. شبکه کوساما همچنان به دنبال توسعهدهندگان بیشتری برای اجرای ایدههای جدید است.
عرضه شبکه کوساما در ماه می (اردیبهشت 99) توسط بنیاد وب3، اولین گام در ارائه شبکه اصلی Polkadot محسوب میشود. پولکادات به نوبه خود، یک پروتکل شارد شده است که به بلاکچینهای غیرمتمرکز اجازه میدهد با یکدیگر کار کنند.
مشکل اتصال بلاک چینهای جداگانه به یکدیگر، مدتهاست که یک معضل اساسی برای دنیای Blockchain به شمار میرود و راهحل پولکادات، مجموعهای از موارد استفاده جدید و جذابی را برای آن ارائه خواهد داد. تیم سازنده این پلتفرم امیدوارند که راهحل قابلیت همکاری آنها، تبادل دادهها را آسانتر کرده و حجم کاری میان بلاک چینها را با حل مسائل مربوط به توان عملیاتی که مانعی برای مطابقت برنامههای غیرمتمرکز و افزایش مقیاسپذیری شبکه در چندین بلاکچین هستند، همسانسازی کند.
در حال حاضر، چندین شرکت کننده در شبکه اصلی پولکادات، از جمله تیمهای معتبری همچون آکالا (Acala)، مونبیم (Moonbeam)، چین لینک (Chainlink)، لامینار (Laminar) و سایر موارد حضور دارند.
این تیمها با کمک یکدیگر در حال ساخت و اجرای راهحلهایی برای تعداد بیشماری از اپلیکیشنهای دنیای واقعی مانند استیبل کوینهای – Stablecoin میان زنجیرهای، قراردادهای هوشمند آگنوستیک بلاک چین، پروتکلهای حفظ حریم خصوصی و شبکههای اوراکل هستند. تیمهای نامبرده به دنبال راهکارهایی برای طیف وسیعی از برنامهها از جمله برنامههای مالی، بازی و سرگرمی، هویت دیجیتال، اینترنت اشیاء، مدیریت زنجیره تأمین، شبکههای اجتماعی و تکنولوژیهای ابری هستند.
شبکهها و برنامههای کاربردی در Polkadot میتوانند اطلاعات و عملکردهایی همچون اپلیکیشنهای گوشیهای هوشمند را بدون نیاز به ارائهدهندگان خدمات متمرکز، با یکدیگر به اشتراک بگذارند. به صورت کلی، رونمایی شبکه پولکادات موفقیتی چشمگیر بوده و بسیاری از کارشناسان بلاک چین در حال حاضر به دنبال پروتکلی هستند که در گسترش کاربرد این صنعت نقش داشته باشد.
همانطور که تیمهای سازنده این پلتفرم، مزایا و کارایی اجرای پروژه خود را بیشتر درک میکنند، اکوسیستم پولکادات نیز روز به روز بزرگتر و مستحکمتر میشود. طراحی منحصر به فرد Polkadot، امکان بیشتری برای نوآوری منعطفتر نسبت به شبکههای قبلی فراهم میکند. با گردآوری چندین زنجیره تخصصی در یک شبکه مقیاسپذیر، فناوری بلاک چین میتواند به پتانسیل کامل خود برای موارد استفاده در جهان واقعی دست یابد، بازارهای جدیدی ایجاد کرده و راه را برای اقتصادهای غیرمتمرکز آینده باز کند.
مزایای پولکادات
پروژه پولکادات قرار است با ارائه مزایای زیر، انقلابی در فناوری بلاک چین ایجاد کند:
مقیاس پذیری بی نهایت: پولکادات می تواند از تعداد نامحدودی از بلاک چین ها پشتیبانی کند و به آنها امکان اتصال به یکدیگر را بدهد. این عمل، پارا چین (para-chain) نامیده می شود.
مکانیسم اجماع انعطاف پذیر: از آنجایی که بلاک چین های مختلف در مکانیسم های اجماع متفاوتی اجرا می شوند، پلتفرم پولکادات مکانیسم اجماع انعطاف پذیری را برای میزبانی از آنها فراهم می کند.
تراکنش های کراس چین (Cross-Chain): این چارچوب می تواند از انتقال ارز میان بلاک چین های مختلف پشتیبانی کند. این ویژگی برای قابلیت همکاری و یکپارچه سازی لازم است.
مکانیسم حاکمیت تعریف شده: این مکانیسم یک مشکل اساسی که دیگر بلاک چین ها با آن روبرو هستند را از بین می برد.
قابلیت ارتقا: پولکادات می تواند بدون نیاز به هارد فورک برای اجرای تغییرات، از بروزرسانی های مختلف پشتیبانی کند.
امنیت مشترک: از بلاک چین های متصل به پولکادات می توان با یک چتر امنیتی متحد، حفاظت کرد. این امر می تواند از زنجیره های کوچکی محافظت کند که از نظر راه اندازی خودکار امنیتی قابل اجرا نیستند. به عبارتی امنیت شبکه پولکادات، تمام زنجیرههای متصل به این شبکه را نیز شامل میشود.
توکن دات (DOT)
توکن دات ارز دیجیتال بومی پلتفرم پولکادات است. این توکن سه عملکرد اصلی را در شبکه ارائه می دهد: حاکمیت، استیکینگ و باندینگ.
حاکمیت (Governance)
همانطور که قبلا گفته شد، دارندگان توکن دات حق کنترل پلتفرم را دارند. وقتی می گوییم “حق” به این معنی نیست که از طرف شخصی به آنها امتیاز داده شده بلکه این امکان در پروتکل پولکادات لحاظ شده است و دارندگان دات اساسا دارای قابلیت های حاکمیتی هستند. این قابلیت ها شامل تعیین کارمزدهای شبکه، تغییرات پروتکل و همچنین افزودن پاراچین ها است. علاوه بر این، هولدرها بر روی بروزرسانی، رفع اشکال و سایر تنظیمات سیستم تأثیر می گذارند.
استیکینگ (Staking)
شبکه های غیرمتمرکز برای اطمینان از اینکه فقط تراکنش های معتبر تأیید می شوند، به مکانیسم های اجماع نیاز دارند. پولکادات از اثبات سهام کاندید شده (NPoS) به عنوان الگوریتم اعتبارسنجی خود استفاده می کند. دارندگان توکن دات این امکان را دارند که در این عملیات مهم شبکه شرکت کنند.
اساساً، دارندگان دات در عوض سهام گذاری (استیکینگ) و ریسک دارایی خود برای تایید شبکه، پاداش دریافت می کنند. نیاز به مشارکت تا حد زیادی به مدت زمان استیکینگ و تعداد کل توکن های استیک شده بستگی دارد.
پیوستگی (Bonding)
آخرین مورد، باندینگ (Bonding) است. باندینگ فرآیند استفاده از دات به منظور افزودن پاراچین های جدید است. پاراچین های قدیمی یا غیرقابل استفاده با از بین بردن توکن های باندینگ حذف می شوند. در واقع این نوعی اثبات سهام است.
نقش پولکادوت در پروژه های دیفای
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به ترکیب پذیری، ارتباطات بین زنجیره ای، انتقال ارزها و پروتکل های ادغام شده با یکدیگر مرتبط است. موارد گفته شده عملاً بنیاد و اساس پروژه پولکادات می باشند. به این ترتیب، پروژه های دیفای از پروتکل پولکادات استفاده می کنند.
به عنوان مثال، قابلیت خودکار و تراکم پروژه Akropolis به همکاری با پروتکل های Maker ،Compound، Curve و dYdX وابسته است. همه آنها با اکوسیستم پولکادات همکاری و مشارکت زیادی داشته اند.
شباهت پولکادات با اتریوم 2.0
انتظار می رود که فاز 0 شبکه اصلی اتریوم 2.0 در نوامبر سال 2020 راه اندازی شود. با این حال، استقرار کامل آن تا چند سال دیگر به انجام نخواهد رسید. همانطور که به نظر می رسد پولکادات شباهت خارق العاده ای با اتریوم 2.0 دارد.
به عنوان مثال، هر دو بلاک چین از فناوری شاردینگ (sharding) پشتیبانی می کنند، به این صورت که آنها پردازش را به صورت موازی با فراهم کردن امکان تقسیم میزان کار و برقراری ارتباط با یکدیگر توسط شاردها انجام می کنند. هر دو همچنین از مدل دوگانه اجماع و مکانیسم استیکینگ استفاده می کنند.
هدف بلاکچین Polkadot چیست؟
هر رمز ارزی که قصد دارد وارد دنیای کریپتوکارنسی ها شود نیاز دارد تا حرفی برای گفتن داشته باشد، پروژه پولکادات یک هدف بزرگ دارد و آن هم مقیاس پذیری و شاردینگ در بلاکچین خود است، پولکادات توانایی انتقال با سرعت بسیار بالا را دارد و این امر به لطف مقیاس پذیری این شبکه صورت گرفته است. موضوع دیگری که بسیار برای پولکادات حائز اهمیت است، این است که به عنوان پلی رابط میان بلاکچین شبکههای دیگر شناخته میشود. یعنی با وجود شبکه پولکادات Polkadot بلاکچین های شبکههای اتریوم و BNB با یکدیگر در ارتباط باشند و دادهها را برای یکدیگر ارسال کنند Polkadot به نوعی جاده میان دو شهر است و این به نوعی انقلاب در شبکه بلاکچین حساب میشود.
پولکادات مقیاسپذیری را با انتشار تراکنشها در چند زنجیره موازی مقدور میکند و با استفاده از این شبکه و چارچوب Substrate، در عرض چند دقیقه میتوان یک بلاک چین سفارشی ایجاد کرد. این پروژه طوری طراحی شده که بدون هارد فورک میتوان به ارتقا و رفع باگهای آن پرداخت. در مقایسه با اتریوم، پولکادات به هر توسعه دهنده برنامهای اجازه میدهد تا بلاک چین خود را ایجاد کند، که میتواند با سایر دفتر کلها ارتباط داشته باشد. توسعه دهندگان میتوانند تصمیم بگیرند که چه نوع کارمزد تراکنشی را اعمال کنند و سرعت تأیید تراکنشهای داخل بلاک در دفترهای دیجیتال را با چه سرعتی انجام دهند.
در این شبکه، همه زنجیرهها میتوانند به طور معنیداری با همدیگر ارتباط داشته باشند و امنیتی عالی را فراهم آورند. شبکه Polkadot دارای یک سیستم مدیریتی پیچیده است و صدای همه کاربران در آن شنیده میشود. توکن DOT نیروی محرکه این شبکه است و برای مقاصد مدیریت، استیکینگ و ایجاد پیوند مورد استفاده قرار میگیرد.
رقبای ارز دیجیتال پولکادات
ارز DOT قابل استخراج نیست و نمیتوان از طریق ماینینگ پولکادات جدید تولید کرد. روش توزیع پولکادات بسیار منحصر به فرد است و با این که شباهت به اثبات سهام دارد اما از ساختار متفاوتی استفاده میکند. از طرفی محدودیتی برای تولید پولکادات وجود ندارد. برای مثال اتریوم قابل استخراج است اما نمیتوان پولکادات را استخراج کرد. این موضوع شاید یکی از دلایلی است که قیمت ارز اتریوم را از ارز دات بیشتر کرده است. حداقل دو بلاک چین دیگر وجود دارد که میتوان آنها را رقیب پولکادات دانست. اولی کازماس است که در مارس ۲۰۲۰ آغاز به کار کرد و هدف آن، مانند پولکادات، ایجاد شبکهای از زنجیرهها است.
با این حال، میان این دو بلاک چین تفاوتهای فنی وجود دارد. اگر پولکادات مطابق گفتههای توسعه دهندگانش عمل کند میتوان انتظار داشت که یک مدل دارای امنیت مشترکتر و مبتنی بر همکاری بیشتر ارائه کند. اتریوم ۲ نیز دارای ویژگیهایی قابل مقایسه با ویژگیهای پولکادات است. هر دو بلاک چین مبتنی بر شاردینگ، یا اختصاص دادن زنجیرههای مختلفی به اهداف خاص، عمل میکنند. البته میان این دو هم تفاوتهای فنی وجود دارد؛ یکی از بزرگترین تفاوتهای میان اتریوم ۲ و پولکادات اهداف سازندگان از طراحی این بلاک چینها است. اتریوم قصد دارد بستری برای توزیع مالی و اجرای قرارداد هوشمند باشد، در حالی که چشمانداز پولکادات کمک به مردم در ساخت کل بلاک چینها و ادغام آنها با یکدیگر است. پولکادات ادعا میکند که روش آن در دسترستر و معتبرتر بوده و میتواند با تعداد کمتری اعتبارسنج به ازای هر شارد کار کند. این پروژه را همچنین میتوان با تزوس مقایسه کرد که آن نیز برای پشتیبانی از ارتقا بدون نیاز به فورک سخت طراحی شده است.
هنوز بسیاری از توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز، به بلاک چینهای سنتی مانند اتریوم تمایل بیشتری دارند و رقیب اصلی پولکادات یعنی اتریوم نیز در حال پوستاندازی بوده و به ه کاربران خود، وعده داده است که با توسعه اتریوم ۲.۰ بخشی از نارساییهای فعلی شبکه را رفع خواهد کرد، اما در هر صورت نباید فراموش کرد که بنیانگذار اصلی پولکادات، از توسعه دهندگان ارشد پلتفرم اتریوم بوده که با مشاهده ضعفها و چالشهای بلاک چین اتریوم، تصمیم به خروج از این پروژه و ایجاد شبکه پولکادات گرفته است. در پایان میتوان گفت چالش اصلی پیش روی اتریوم مقیاسپذیری آن است و مهمترین چالش پیشروی پولکادات پذیرفتهشدن و جلب استقبال جامعه است.
مزایای پولکادات برای توسعه دهندگان
بنیاد Web3 پشت پولکادات، بلاکچین قابل همکاری را توسعه داده است تا به سرعت و به آسانی زیرساختها را در اختیار توسعه دهندگان قرار دهد. در این زمینه، Web۳ Substrate را ارائه میدهد، یک فریم ورک modular که توسعه پروژه بلاکچین را ساده میکند. Substrate امکان ایجاد بلاکچین شخصی در کوتاهترین زمان ممکن را فراهم میکند و از زبانهای برنامه نویسی رایج مانند C ++ یا Rust پشتیبانی میکند. هر پروژهای که با Substrate ساخته شود به طور خودکار با بلاکچین پولکادات سازگار است. عملیات خارجی در خارج از شبکه نیز بدون هیچ مشکلی امکان پذیر است. Rococo Testnet جدید گامی دیگر به سوی یک شبکه آزمایشی کاملاً جامع با بسیاری از ویژگیهای جدید است که برای توسعه بیشتر پولکادات طراحی شده است.
مزایای پولکادات برای کاربران
علاوه بر توسعه دهندگان، کاربران نیز میتوانند از مزایای پولکادات بهره مند میشوند. سرمایه گذاران همچنین میتوانند در طولانی مدت با استفاده از Staking از یک ویژگی اساسی استفاده کنند. هر ساله تعداد DOT های در گردش ۱۰٪ افزایش مییابد. در این روند، سهم lion از DOT جدید به سهامداران میرسد. در شبکه پولکادات، ذینفعان میتوانند نقشهای مختلفی را بر عهده بگیرند و هم Nominator و هم اعتبارسنج باشند. قبل از اینکه Staker ها بتوانند هر یک از این نقشها را به عهده بگیرند، باید مقدار مشخصی از DOT را به مدت حداقل ۲۸ روز در یک قرارداد هوشمند قفل کنند.
اعتبارسنج ها وظیفه دارند محتوای بلوکها را تأیید و روی زنجیره Relay جمع کنند. سپس تمام اعتبارسنج ها در مورد صحت این بلوکها رأی میدهند تا امنیت شبکه را تضمین کنند که برای آنها درصد بیشتری از پاداش سهام را دریافت میکنند. Nominator ها فقط حق رأی دارند و اعتبار سنجهای جدید را تعیین میکنند. در عوض، Nominator ها درصد کمتری از پاداش Staking را صادر میکنند. همکاران نقشهای سیستم را کامل میکنند (وضعیت یک پاراچین را به اعتبار سنجها میرسانند) و ماهیگیران (اعتبار سنجها را رصد میکنند و رفتار خطا را گزارش میدهند).
خرید و فروش پولکادات
خرید پولکادات | فروش پولکادات
پولکادات polkadot اولین و محبوبترین ارز دیجیتال است که در جهان معرفی شد. مزیت اصلی پولکادات این است که هیچکس مالک آن نیست یا آنرا کنترل نمی کند و همه می توانند در آن مشارکت کنند. – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات -خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات – خرید و فروش پولکادات
تکمیل مراحل احراز هویت ( تکمیل پروفایل شخصی ، ارسال مدارک ، تایید تلفن ثابت ، ثبت شماره حساب بانکی )
تایید احراز هویت شما توسط بخش پشتیبانی سایت Exhadi
پر کردن فرم فروش polkadot
ارسال ارز polkadot فروشی خود به شماره حساب polkadot معرفی شده سایت ما
ثبت کردن هش تراکنش tx id ارز polkadot خود
تایید تراکنش ارسالی polkadot فروشی شما توسط بخش پشتیبانی سایت ما
شارژ موجودی کیف پول ریالی حساب کاربری شما
ثبت درخواست برداشت ریالی به حساب بانکی خود
واریز سریع مبلغ درخواست برداشت ریالی شما به حساب بانکی تان
سایت آی ایکس هادی مطمئن ترین سایت خرید پولکادات ، امکان خرید پولکادات با کمترین کارمزد را فراهم کرده است . علاوه بر سایت کاربران محترم می توانند از اپلیکیشن آی ایکس هادی بعنوان بهترین اپلیکیشن خرید و فروش پولکادات استفاده کنند. برای شروع خرید و فروش پولکادات همین حالا می توانید سفارش خود را در سایت آنلاین آی ایکس هادی ثبت نمایید .
پیوستن به کانال تلگرام سایت Exhadi – با کلیک به لینک زیر :
ارزش پولکادات هم مانند پول کشورها، نوسان دارد اما این ارزش توسط افراد یا گروه مشخصی تعیین نمیشود، بلکه عرضه و تقاضا عامل اصلی است که ارزش و قیمت پولکادات را به شکل صعودی یا نزولی هدایت میکنند.